کد مطلب:5506 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:122
اشاره به برخی نکات ارزنده رسالت پیامبر
1. رسول اكرم صلی الله علیه وآله در میان درس نخواندگان حجاز برانگیخته شد [1] .
2. رسول اكرم صلی الله علیه وآله آیات الهی را بر آنان تلاوت می كرد و اسرار كتاب آسمانی را به آنان می آموخت و آن ها را به تهذیب و تزكیه نفوس دعوت می كرد.
3. رسول اكرم صلی الله علیه وآله اُمّی ای بود كه در مكتب خداوند، عالِم شد، سپس معلّم دیگر اُمّیین قرار گرفت.
4. اولین مرحله رسالت آن حضرت، تلاوت آیات قرآن بود.
5. تزكیه و تعلیم كتاب و حكمت برای تأثیرگذاری بر اُمّیین بود.
6. خداوند رسول اكرم صلی الله علیه وآله را به عنوان پیامبری كه در میان عرب زبان ها ظهور كرده، آنان را با زبان عربی [2] به معارف بلند الهی دعوت كرد [3] .
7. با رسالت حضرت رسول صلی الله علیه وآله، در همه جوامع بشری، اعم از عرب یا غیر عرب، تحوّل به وجود آمد [4] .
8. رسالت حضرت رسول صلی الله علیه وآله علاوه بر جوامع بشری، در میان موجودات زمین، بر هر موجودی كه دارای فكر و اندیشه باشد [5] ، تأثیر می گذارد [6] 00).
9. نیز رسالت حضرت رسول صلی الله علیه وآله در آسمان [7] 01) هم اثری گذاشت [8] 02) كه خداوند در قرآن می فرماید:
«وَأَنَّا لَمَسْنَا السَّمَاء فَوَجَدْنَاهَا مُلِئَتْ حَرَسًا شَدِیدًا وَشُهُبًا - وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَن یَسْتَمِعِ الآنَ یَجِدْ لَهُ شِهَابًا رَّصَدًا - وَأَنَّا لا نَدْرِی أَشَرٌّ أُرِیدَ بِمَن فِی الأَرْضِ أَمْ أَرَادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَدًا» [9] 03)؛ و جنیان گفتند: ما از پیش به آسمان بر می شدیم، لیكن یافتیم كه آن جا فرشته نگهبان با قدرت و تیر شهاب آتشبار فراوان است. و ما در كمین شنیدن سخنان آسمانی و اسرار وحی می نشستیم، اما اینك هر كه از اسرار وحی الهی سخنی بخواهد شنید تیر شهاب در كمین گاه اوست.
سراسر عالم در پیشگاه رسول اكرم صلی الله علیه وآله امّی، ناخوانا و نانویسا هستند، گرچه فرشتگان آسمان یا عالمان و حكیمان و فرزانگان زمینی و یا جنیان باشند، زیرا همه فضیلت مداران علمی نسبت به آن مقامی كه فاقدند، امیّ هستند.
بنابر آن چه گفته شد، با تدبر در آیه «هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الأُمِّیِّینَ رَسُولا مِّنْهُمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَكِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُّبِینٍ» [10] 04) می فهمیم كه خدا در میان همه امیین جهان، از انسان و غیر انسان، رسول اكرم صلی الله علیه وآله را برگزید تا معلم آنان باشد، چرا كه حوزه رسالت و خلیفة اللهی آن حضرت صلی الله علیه وآله، همه جهان است. گرچه وجود عنصری این پیامبرصلی الله علیه وآله در زمین است، ولی حوزه خلافتش همه ما سوی الله است [11] 05).
2. رسول اكرم صلی الله علیه وآله آیات الهی را بر آنان تلاوت می كرد و اسرار كتاب آسمانی را به آنان می آموخت و آن ها را به تهذیب و تزكیه نفوس دعوت می كرد.
3. رسول اكرم صلی الله علیه وآله اُمّی ای بود كه در مكتب خداوند، عالِم شد، سپس معلّم دیگر اُمّیین قرار گرفت.
4. اولین مرحله رسالت آن حضرت، تلاوت آیات قرآن بود.
5. تزكیه و تعلیم كتاب و حكمت برای تأثیرگذاری بر اُمّیین بود.
6. خداوند رسول اكرم صلی الله علیه وآله را به عنوان پیامبری كه در میان عرب زبان ها ظهور كرده، آنان را با زبان عربی [2] به معارف بلند الهی دعوت كرد [3] .
7. با رسالت حضرت رسول صلی الله علیه وآله، در همه جوامع بشری، اعم از عرب یا غیر عرب، تحوّل به وجود آمد [4] .
8. رسالت حضرت رسول صلی الله علیه وآله علاوه بر جوامع بشری، در میان موجودات زمین، بر هر موجودی كه دارای فكر و اندیشه باشد [5] ، تأثیر می گذارد [6] 00).
9. نیز رسالت حضرت رسول صلی الله علیه وآله در آسمان [7] 01) هم اثری گذاشت [8] 02) كه خداوند در قرآن می فرماید:
«وَأَنَّا لَمَسْنَا السَّمَاء فَوَجَدْنَاهَا مُلِئَتْ حَرَسًا شَدِیدًا وَشُهُبًا - وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ فَمَن یَسْتَمِعِ الآنَ یَجِدْ لَهُ شِهَابًا رَّصَدًا - وَأَنَّا لا نَدْرِی أَشَرٌّ أُرِیدَ بِمَن فِی الأَرْضِ أَمْ أَرَادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَدًا» [9] 03)؛ و جنیان گفتند: ما از پیش به آسمان بر می شدیم، لیكن یافتیم كه آن جا فرشته نگهبان با قدرت و تیر شهاب آتشبار فراوان است. و ما در كمین شنیدن سخنان آسمانی و اسرار وحی می نشستیم، اما اینك هر كه از اسرار وحی الهی سخنی بخواهد شنید تیر شهاب در كمین گاه اوست.
سراسر عالم در پیشگاه رسول اكرم صلی الله علیه وآله امّی، ناخوانا و نانویسا هستند، گرچه فرشتگان آسمان یا عالمان و حكیمان و فرزانگان زمینی و یا جنیان باشند، زیرا همه فضیلت مداران علمی نسبت به آن مقامی كه فاقدند، امیّ هستند.
بنابر آن چه گفته شد، با تدبر در آیه «هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الأُمِّیِّینَ رَسُولا مِّنْهُمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَكِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُّبِینٍ» [10] 04) می فهمیم كه خدا در میان همه امیین جهان، از انسان و غیر انسان، رسول اكرم صلی الله علیه وآله را برگزید تا معلم آنان باشد، چرا كه حوزه رسالت و خلیفة اللهی آن حضرت صلی الله علیه وآله، همه جهان است. گرچه وجود عنصری این پیامبرصلی الله علیه وآله در زمین است، ولی حوزه خلافتش همه ما سوی الله است [11] 05).
[1] جمعه (62) آيه2: «هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الأُمِّيِّينَ رَسُولا مِّنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَيُزَكِّيهِمْ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَإِن كَانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُّبِينٍ»؛ اوست خدايي كه ميان عرب امّي پيغمبري بزرگوار از همان مردم برانگيخت تا بر آنان آيات وحي خدا تلاوت كند و آنان را از لوث جهل و اخلاق زشت پاك سازد و شريعت و كتاب و حكمت الهي بياموزد با آن كه پيش از اين همه در ورطه جهالت و گمراهي بودند.
به مبحث «نبيّ امي» در شرح «فراز دوم» اشاره شد. براي دستيابي بيش تر به مباحث آن، به فراز مذكور رجوع شود.
[2] وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِه...» ابراهيم (14) آيه 4 ؛ و ما هيچ رسولي در ميان قومي نفرستاديم مگر به زبان آن قوم... .
[3] إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ» (زخرف (43) آيه 3) ؛ كه ما قرآن را به لسان فصيح عربي مقرر داشتيم تا شما در فهم آن عقل و فكرت كار بنديد.
[4] وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلاَّ كَافَّةً لِّلنَّاس...» (سبا (34) آيه 28)؛ و تو را جز براي اين كه عموم بشر را بشارت دهي و بترساني نفرستاديم.«وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلاَّ رَحْمَةً لِّلْعَالَمِينَ» (انبياء (21) آيه 107)؛ و اي رسول ما تو را نفرستاديم مگر آن كه رحمت براي اهل عالم باشي.
«تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَي عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا» (فرقان (25) آيه 1)؛ بزرگوار خداوندي است كه قرآن را بر بنده خاصّ خود نازل فرمود تا (به اندرزهاي وي) اهل عالم را متذكّر و خداترس گرداند.
[5] مستفاد از اين كلام اين است كه جن هم مانند انس در برابر رسالت پيامبرصلي الله عليه وآله مسؤوليت دارد.
«فَبِأَيِّ آلاء رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ» (الرحمن (55) آيه 13 و...)؛ پس كدامين نعمت هاي پروردگارتان را انكار مي كنيد؟
همان گونه كه در قرآن آمده است كه عده اي از جنيان سخنان رسول اكرم صلي الله عليه وآله را شنيده و به آن ايمان آوردند: «قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِّنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا» (جن (72) آيه 1)؛ (اي رسول) بگو: مرا وحي رسيده كه گروهي از جنّيان آيات قرآن را استماع كرده اند و پس از شنيدن گفته اند: ما از قرآن آيات عجيبي مي شنويم.
[6] قُل لَّئِنِ اجْتَمَعَتِ الإِنسُ وَالْجِنُّ عَلَي أَن يَأْتُواْ بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لاَ يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا» (اسراء (17) آيه 88)؛ بگو اي پيغمبر كه اگر جنّ و انس متّفق شوند كه مانند اين قرآن كتابي بياورند، هرگز نتوانند، هرچند همه پشتيبان يكديگر باشند.
[7] البته آسماني كه قرآن از آن سخن مي گويد در بسياري از موارد، غير از آسماني است كه در هيئت و نجوم مطرح است، چنان كه مقصود از «اهل آسمان» فرشتگان هستند كه شاگردان انسان كاملند.
[8] تأثير وجود مبارك رسول اكرم صلي الله عليه وآله در آسمان ها به اين نحو است كه از سويي دست ناپاكان از معارف بلند آسماني كوتاه شد و از سوي ديگر شاگردان آسماني از علوم لدنّي آن حضرت به خوبي استفاده خواهند كرد. وقتي حوزه علمي رسول اكرم صلي الله عليه وآله به چهره آسمانيان بازگردد و راهزناني نباشند تا مانع بهره يابي صحيح باشند، قهراً اهل آسمان از علوم لدنّي آن حضرت بهتر استفاده مي كنند. ر. ك: مراحل تأثير رسالت پيامبر، آية الله جوادي آملي ص90 -91.
[9] جن (72) آيه 8 - 10.
[10] جمعه (62) آيه 2: اوست خدايي كه ميان عرب امّي پيغمبري بزرگوار از همان مردم برانگيخت تا بر آنان آيات وحي خدا تلاوت كند و آنان را از لوث جهل و اخلاق زشت پاك سازد و شريعت و كتاب و حكمت الهي بياموزد با آن كه پيش از اين همه در ورطه جهالت و گمراهي بودند.
[11] كلمه «في الارض» در آيه «إِنِّي جَاعِلٌ فِي الأَرْضِ خَلِيفَةً» ظرف مجعول است نه حوزه رسالت و خلافت، يعني خليفه خدا در زمين به سر مي برد، نه آن كه حوزه خلافت وي تنها محدوده زمين باشد.
در دفتر سوم از «صحيفه هاشميه»، كه مشتمل بر ترجمه و شرح دعاي سوم «صحيفه سجاديه» است، به صورت كامل و مفصّل، مسائل فرشتگان و پيرامون آنان آمده است كه علاقمندان مي توانند به آن مراجعه نمايند.